Vì sao phải sửa luật thuế với hộ kinh doanh?
-
Từ trước đến nay, hình thức “thuế khoán” áp dụng cho hộ, cá nhân kinh doanh từng được coi là thủ tục đơn giản — nhưng thực tế tạo ra sự thiếu minh bạch, khó kiểm soát doanh thu thực tế, dẫn tới cạnh tranh không công bằng với doanh nghiệp đúng chuẩn.
-
Trong bối cảnh kinh tế thay đổi — lạm phát, giá cả tăng, chi phí sinh hoạt & sản xuất đắt hơn — mức doanh thu được miễn thuế cũ không còn phù hợp, dễ tạo gánh nặng cho hộ nhỏ và vừa. Đồng thời, Nhà nước cần hiện đại hóa hệ thống quản lý thuế, tăng minh bạch, hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững.
-
Với xu hướng kinh doanh số, thương mại điện tử, thanh toán điện tử — việc áp dụng phương thức kê khai, tự nộp thuế giúp quản lý hiệu quả hơn, giảm thất thu, thuận lợi cho việc quản lý dữ liệu thuế.
Những yếu tố trên khiến Quốc hội quyết định sửa đổi, tạo khung pháp lý mới, phù hợp thực tế hơn cho hộ kinh doanh — vừa bảo vệ quyền lợi người nhỏ, vừa đảm bảo công bằng hơn cho toàn bộ nền kinh tế.
Những thay đổi căn bản đối với hộ, cá nhân kinh doanh
Theo luật vừa được thông qua, từ kỳ tính thuế sau khi luật có hiệu lực (dự kiến đối với năm tài chính 2026 trở đi) có các điểm mới sau:
-
Ngưỡng doanh thu để được miễn thuế (thuế thu nhập cá nhân và thuế giá trị gia tăng) đối với hộ, cá nhân kinh doanh đã được nâng lên 500 triệu đồng/năm, thay vì 200 triệu như trước.
-
Với những hộ, cá nhân có doanh thu từ trên 500 triệu đồng đến (ngưỡng cao hơn theo luật): có thể lựa chọn phương pháp tính thuế — hoặc theo tỷ lệ trên doanh thu, hoặc theo thu nhập thực tế (doanh thu trừ chi phí), với thuế suất thống nhất phù hợp theo luật.
-
Hình thức “thuế khoán” (flat-tax) được chính thức bãi bỏ đối với hộ kinh doanh — từ đó, cơ quan thuế và người nộp thuế chuyển sang phương thức kê khai, tự tính, tự nộp theo doanh thu / thu nhập thực tế.
-
Luật quản lý thuế (sửa đổi) được đơn giản hóa, tinh gọn, phù hợp với chính sách phát triển kinh tế tư nhân, yêu cầu minh bạch, và hỗ trợ hộ kinh doanh dễ tiếp cận các quy định thuế mới.
Như vậy, trước những quy định khắt khe hơn, hộ kinh doanh nhỏ có doanh thu khiêm tốn — dưới mức 500 triệu/năm — giờ sẽ được giảm tải đáng kể nghĩa vụ thuế và thủ tục kê khai.
Vì sao thay đổi này là hợp lý?
-
Bảo vệ hộ kinh doanh nhỏ: Việc nâng ngưỡng miễn thuế lên 500 triệu đồng giúp nhiều hộ kinh doanh nhỏ, lẻ — vốn có doanh thu thấp — không bị gánh nặng thuế, tạo điều kiện để ổn định, tái đầu tư, mở rộng hoạt động.
-
Thích ứng với kinh tế hiện đại: Với lạm phát, chi phí sinh hoạt và sản xuất tăng, mức 200 triệu trước đây đã lỗi thời. Mức 500 triệu giúp phản ánh đúng hơn chi phí và giá trị thực tế của hoạt động kinh doanh cá thể.
-
Tăng tính minh bạch, chính xác: Thay vì ước chừng doanh thu, thuế khoán, phương thức kê khai — tự tính, tự nộp theo doanh thu thực — giúp cơ quan thuế dễ quản lý, giảm thất thu, chống trốn thuế, đồng thời hộ kinh doanh cũng có thể kê khai đúng doanh thu/chi phí.
-
Tạo hành lang pháp lý ổn định: Sau khi sửa luật, các hộ kinh doanh rõ ràng hơn về quyền & nghĩa vụ, có cơ sở pháp lý để hoạt động lâu dài, chuyển đổi nếu muốn.
Chính sách mới vẫn khuyến khích chuyển đổi từ hộ kinh doanh sang doanh nghiệp?
Mặc dù luật thuế sửa đổi có nhiều thay đổi nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh — nhưng định hướng của Nhà nước vẫn rõ: khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp. Lý do:
-
Khi chuyển đổi thành doanh nghiệp, hộ kinh doanh dễ tiếp cận ưu đãi lớn hơn: theo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2025, doanh nghiệp mới thành lập — đặc biệt nếu hoạt động trong lĩnh vực ưu đãi, đầu tư mới — có thể được áp mức thuế suất ưu đãi 10% trong 15 năm; hoặc miễn/giảm thuế TNDN trong một số năm đầu. Tuấn Luật+1
-
Doanh nghiệp có cơ cấu quản trị, sổ sách, hóa đơn, tài khoản ngân hàng rõ ràng — thuận lợi cho mở rộng, huy động vốn, ký hợp đồng, tiếp cận các dự án lớn hơn. Trong bối cảnh kinh doanh ngày càng chuyên nghiệp — điều này ngày càng quan trọng.
-
Nhà nước muốn phát triển khu vực kinh tế tư nhân – doanh nghiệp hơn là duy trì nhiều hộ kinh doanh manh mún, khó quản lý; chuyển đổi giúp cải thiện hiệu quả quản lý thuế, bảo vệ quyền lợi, giảm rủi ro pháp lý, và nâng cao năng lực cạnh tranh kinh tế. xaydungchinhsach.chinhphu.vn+2Kiem Toán As+2
Do đó, dù có sửa luật để hỗ trợ hộ nhỏ, chính sách tổng thể vẫn hướng tới khuyến khích hợp thức hóa — chuyển đổi lên doanh nghiệp.
Khuyến nghị với hộ kinh doanh — nên suy xét chuyển đổi sớm?
Với bối cảnh luật mới:
-
Nếu hộ kinh doanh có doanh thu dưới 500 triệu đồng/năm: được miễn thuế — đây là cơ hội “thở”, ổn định mà không lo áp lực thuế. Nhưng nên lưu giữ sổ sách, chứng từ để dễ chuyển đổi nếu phát triển.
-
Nếu doanh thu dao động quanh ngưỡng 500 triệu – 1–2 tỷ: cần tính toán kỹ chi phí, lợi nhuận thực, cân nhắc lợi ích nếu chuyển thành doanh nghiệp — nhất là nếu định mở rộng, huy động vốn, làm ăn bài bản.
-
Nếu có định hướng mở rộng quy mô — nên xem xét đăng ký thành doanh nghiệp sớm để tận dụng ưu đãi thuế, minh bạch hóa hoạt động, dễ mở rộng hoạt động.
Việc chuyển đổi không chỉ nhằm “né” thuế — mà là một bước chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa kinh doanh, phù hợp xu hướng phát triển kinh tế hiện đại.
Luật thuế sửa đổi 2025 — với việc nâng ngưỡng miễn thuế, bãi bỏ thuế khoán, chuyển sang kê khai, tự nộp — là bước đi phù hợp với thực tiễn, giúp bảo vệ hộ kinh doanh nhỏ, cải thiện công bằng thuế, đồng thời hiện đại hóa quản lý thuế. Tuy nhiên, định hướng dài hạn của Nhà nước vẫn là khuyến khích hộ kinh doanh hợp thức hóa thành doanh nghiệp. Với người đang kinh doanh nhỏ — nên nhìn nhận đây là cơ hội để phát triển, chuẩn bị sẵn sàng để “lớn lên” khi cần, và đón nhận ưu đãi pháp lý, thuế một cách hợp lý.
📍 CÔNG TY LUẬT TNHH VŨ & ĐỒNG NGHIỆP
🏢 16 Mạc Đĩnh Chi, P. Tân Tiến, TP. Nha Trang, Khánh Hòa
📩 Email: LawyerVuNhuHao@gmail.com
🌐 https://luatsukhanhhoa.com
☎️ Hotline/Zalo: 0914 086 292
🌎 Cộng đồng tư vấn pháp luật miễn phí: https://zalo.me/g/lttnup938